Slechts enkele organen kun je veilig verwijderen. Zo heeft een mens twee nieren, maar met een nier kun je ook leven. “Van Nederlandse patiënten weten we dat ze voor een nier 10.000 tot 50.000 euro betaald hebben”, zegt Ambagtsheer. Daarvoor moesten deze mensen uitwijken naar landen als Tunesië en Irak. Reken je de genoemde bedragen om naar een Nederlands prijspeil (de modale inkomens in die landen liggen veel lager dan hier), dan zou een nier in ons land theoretisch ongeveer een ton waard zijn.
Wat levert orgaandonatie op?
Orgaandonatie is niet alleen een medische procedure, maar heeft ook een diepe impact op de economische en sociale sferen. Het redden van levens is de onmiskenbare kern van elk donatieproces, en dit vertaalt zich in een vermindering van medische kosten op lange termijn. Langdurige nierdialysebehandelingen, bijvoorbeeld, worden aanzienlijk verminderd door de transplantatie van een gezonde nier, wat resulteert in verlaagde zorgkosten voor zorgverzekeraars en betere levenskwaliteit voor patiënten.
Daarnaast belicht de Nationale Transplantatie Stichting de bredere sociale voordelen. Volgens hun berichtgeving: “Door een orgaantransplantatie krijgt niet alleen de ontvanger een nieuwe kans op leven, maar wordt ook voorkomen dat een hele familie sociaal en economisch ontwricht raakt.” Dit aspect toont aan dat orgaandonatie verstrekkende gevolgen kan hebben die verder gaan dan de patiënt zelf, waarbij hele gemeenschappen indirect van de procedure profiteren.
Kostenanalyse van niertransplantatie versus dialyse
Kwaliteit van leven, medische effectiviteit en kosten spelen een cruciale rol bij de keuze tussen dialyse en niertransplantatie. Niertransplantatie kan niet alleen de levensverwachting verhogen en de kwaliteit van leven verbeteren, maar is op lange termijn ook financieel voordeliger vergeleken met dialyse. Volgens berekeningen van Zorgverzekeraars Nederland overschrijden de jaarlijkse kosten voor dialysebehandelingen vaak de 40.000 tot 110.000 euro, afhankelijk van de dialysevorm.
Het initiële jaar van een niertransplantatie kent weliswaar hoge kosten, ongeveer 80.000 euro, maar de jaarlijkse vervolgkosten voor medische zorg en medicatie post-transplantatie liggen aanzienlijk lager, namelijk rond de 8.000 euro. “De economische voordelen van transplantatie worden duidelijk wanneer we kijken naar de langetermijnbesparingen in vergelijking met de kosten voor langdurige dialysebehandelingen,” vermeldt een recente studie. Daarbij zijn in deze berekening de kosten voor donorwerving en -coördinatie nog niet eens meegenomen, wat de werkelijke kosten van dialyse kan opdrijven.
Kosten en kwaliteit van leven: dialyse vs transplantatie
Dialyse gaat gepaard met hoge jaarlijkse kosten, variërend van ongeveer 40.000 euro voor thuisdialyse tot wel 110.000 euro voor nachtelijke centrumdialyse. In heel Nederland kost dit de gezondheidszorg jaarlijks meer dan 600 miljoen euro. Zo meldt Zorgverzekeraars Nederland: “De impact van dialysekosten op onze nationale zorguitgaven is substantieel.” Deze kosten omvatten personeelslasten, materialen, en de afschrijving van de apparatuur. De behandeling vraagt ook een zware tol van de patiënten, die drie keer per week naar een dialysecentrum moeten.
Daarentegen kost een niertransplantatie ongeveer 80.000 euro in het eerste jaar met daaropvolgende kosten rond de 8.000 euro per jaar voor medicatie en nefrologische zorg. De kwaliteit van leven verbetert significant na een transplantatie, met een langere levensduur en minder medische complicaties vergeleken met dialysepatienten. Ondanks de hoge initiële kosten leveren transplantaties op lange termijn grote besparingen op, zowel financieel als in termen van patiëntenwelzijn.
Hoeveel kost een nierdonatie?
Bij de beslissing om een nier te doneren komen diverse kostenposten kijken. Allereerst de reis- en verblijfkosten, die relevant zijn wanneer de donor in het buitenland woont maar de transplantatie in Nederland plaatsvindt. Vervoerkosten voor het reizen van en naar Nederland voor zowel screenings als de transplantatie zelf worden vergoed. Echter, de verblijfskosten in Nederland worden niet door de verzekering gedekt. Ook eventueel misgelopen inkomsten tijdens het verblijf in Nederland worden niet gecompenseerd.
Verder is het belangrijk om te weten dat deze vergoedingen alleen gelden als de behandelingen plaatsvinden bij zorgverleners met een contract van de zorgverzekeraar. “Met deze zorgverleners hebben wij namelijk afspraken gemaakt over kwaliteit en prijzen,” verklaart een expert op het gebied van orgaantransplantatie vergoedingen. Gaat de behandeling door bij een niet-gecontracteerde zorgverlener, dan kunnen bepaalde kosten mogelijk niet volledig worden vergoed.