De alvleesklier, ook wel de pancreas genoemd, is een belangrijk orgaan voor onze spijsvertering. Maar waar zit deze alvleesklier eigenlijk? De alvleesklier ligt in de buik en heeft een langwerpig vorm. De kop van de alvleesklier bevindt zich onder de lever, tegen het eerste deel van de dunne darm aan, terwijl het lichaam of het middengedeelte van de alvleesklier zich achter de maag bevindt. De staart van de alvleesklier eindigt tegen de milt.
Structuur van de alvleesklier
De alvleesklier bestaat uit drie delen: de kop, het lichaam en de staart. Alvleesklierkanker zit meestal in de kop van de alvleesklier. Daarom wordt in de meeste gevallen de kop van de alvleesklier operatief verwijderd. Het verwijderen van de kop van de alvleesklier kan echter gevolgen hebben voor de functie van de alvleesklier.
Functies van de alvleesklier
De alvleesklier is niet alleen belangrijk voor de spijsvertering, maar ook voor het regelen van het suikergehalte in ons bloed. De alvleesklier maakt stoffen aan die nodig zijn voor het verteren van voeding. Zo maakt de alvleesklier enzymen aan die zorgen voor de vertering van voeding. Deze worden ook wel de exocriene functies van de alvleesklier genoemd.
Daarnaast maakt de alvleesklier ook hormonen aan die helpen bij de vertering van voeding en het reguleren van het suikergehalte in het bloed. Voorbeelden hiervan zijn insuline en glucagon, die worden geproduceerd door de eilandjes van Langerhans in de alvleesklier. Insuline speelt een cruciale rol bij het regelen van het suikergehalte in het bloed. Als de alvleesklier geen of onvoldoende insuline aanmaakt, kan dit leiden tot diabetes mellitus, ook wel suikerziekte genoemd.
Galwegen
Door de alvleesklier loopt ook de galweg. De galweg is belangrijk voor het vervoeren van gal van de lever naar het begin van de dunne darm. De lever maakt gal aan, die helpt bij de vertering van vetten uit ons voedsel. Gal wordt opgeslagen in de galblaas en komt vrij in de dunne darm als we vet eten.
Al met al is de alvleesklier een belangrijk orgaan voor onze spijsvertering en stofwisseling. Het is van belang om goed voor onze alvleesklier te zorgen door gezond te eten en alcoholgebruik te matigen.
Alvleesklierontsteking: Een ontsteking van de alvleesklier
Een alvleesklierontsteking, ook wel pancreatitis genoemd, is een ontsteking van de alvleesklier. De ziekte kan variëren van zeer mild tot levensbedreigend. Een alvleesklierontsteking kenmerkt zich door hevige pijn in de bovenbuik die kan uitstralen naar de rug, misselijkheid/braken en verhoging of koorts.
De oorzaken zijn onder andere overmatige alcoholconsumptie, galstenen, bijwerkingen van medicatie, een ongeval of operatie, tumoren rondom of in de alvleesklier, een virusinfectie, erfelijkheid. De diagnose wordt gesteld op basis van klachten en aanvullend onderzoek met bloedonderzoek en beeldvorming. De behandeling start met het bestrijden van de hevige pijnklachten. Hiervoor krijgt u pijnmedicatie. Daarnaast is de behandeling erop gericht om complicaties te voorkomen en de oorzaak van de ontsteking weg te nemen.
Functie van de alvleesklier
De alvleesklier, oftewel de pancreas, is een orgaan dat achter in de bovenbuik bij de maag en de dunne darm ligt. De alvleesklier heeft twee belangrijke functies. De eerste is het produceren van spijsverteringsenzymen. De tweede is het reguleren van de bloedsuikerspiegel in het lichaam. Wanneer de alvleesklier ontstoken raakt, kunnen deze functies verstoord raken en kan er bijvoorbeeld suikerziekte ontstaan.
Diagnose en complicaties van alvleesklierontsteking
Op basis van uw klachten kan een arts vermoeden dat u een alvleesklierontsteking heeft. Voor de diagnose is aanvullend onderzoek nodig met bloedonderzoek en beeldvorming. Soms komen er complicaties voor bij een alvleesklierontsteking. Hoewel slechts een klein percentage van de patiënten last van deze verschijnselen krijgt, is het van belang dat u hiervan op de hoogte bent. Complicaties kunnen zijn geelzucht, darmstilstand (ileus), falen van organen en pseudocyste.
Behandeling en herstelproces van alvleesklierontsteking
De behandeling start met het bestrijden van de hevige pijnklachten. Hiervoor krijgt u pijnmedicatie. Daarnaast is de behandeling erop gericht om complicaties te voorkomen en de oorzaak van de ontsteking weg te nemen. Het is belangrijk dat uw alvleesklier tot rust komt. Goede voeding is een belangrijke voorwaarde voor een goed herstel. U krijgt vocht toegediend via het infuus en tijdens de opname bouwt u het eten en drinken langzaam op. Als u door aanhoudende klachten niet aan de juiste hoeveelheid voeding komt, is sondevoeding noodzakelijk. In dat geval krijgt u een voedingssonde, die via uw neus en slokdarm in de maag uitkomt.
Endoscopisch onderzoek ERCP
Een endoscopisch onderzoek waarbij de galwegen en de afvoergang van de alvleesklier worden onderzocht, wordt meestal uitgevoerd bij patiënten met galstenen als oorzaak van de alvleesklierontsteking. Bij dit onderzoek wordt een endoscoop, een buigzame slang met een camera, via de mond ingebracht. Met behulp van dit onderzoek kan de arts bepalen of er galstenen aanwezig zijn die de galweg of de afvoergang kunnen blokkeren.
Wat zijn de risicofactoren voor alvleesklierontsteking?
Acute alvleesklierontsteking, ook wel pancreatitis genoemd, wordt veroorzaakt door verschillende risicofactoren. Galstenen die de afvoergang van de alvleesklier naar de darmen blokkeren zijn een veelvoorkomende oorzaak, evenals overmatig alcoholgebruik. Roken en bepaalde medicijnen kunnen ook bijdragen aan het ontstaan van de ziekte. Erfelijke aanleg en een ongeval waarbij de alvleesklier beschadigd raakt zijn zeldzamere oorzaken.
De symptomen van acute alvleesklierontsteking zijn hevige pijn boven in de buik, verminderde eetlust, misselijkheid en braken. De pijn kan uitstralen naar de rug, de zij en de schouders en na een maaltijd verergeren. In sommige gevallen leidt een alvleesklierontsteking tot ernstige complicaties, zoals kortademigheid en geelzucht.
De alvleesklier is een langgerekte trosvormige klier die ongeveer twaalf tot vijftien centimeter lang en één tot drie centimeter dik is. De klier produceert alvleeskliersap dat helpt bij de spijsvertering en hormonen die de bloedsuiker reguleren, zoals insuline. Een operatie kan noodzakelijk zijn bij ernstige alvleesklierontsteking om beschadigd weefsel te verwijderen.
De behandeling van acute alvleesklierontsteking bestaat uit het bestrijden van de symptomen en het voorkomen van complicaties. Soms is een ziekenhuisopname nodig. Het is belangrijk om risicofactoren zoals overmatig alcoholgebruik en roken te vermijden om de kans op alvleesklierontsteking te verkleinen.
Mensen met acute alvleesklierontsteking doen er goed aan om op tijd medische hulp te zoeken. Het herstel kan soms namelijk lang duren en de aandoening kan ernstige gevolgen hebben.
Hoe kan ik de alvleesklier gezond houden
De alvleesklier heeft een belangrijke functie in ons lichaam, namelijk het reguleren van de bloedsuikerspiegel en het afbreken van voeding. Het is daarom van belang om deze gezond te houden.
Functies van de alvleesklier
De alvleesklier heeft twee functies: het produceren van hormonen die de bloedsuikerspiegel reguleren, en het aanmaken van spijsverteringssappen. Deze spijsverteringssappen zijn nodig om voeding af te breken zodat deze opgenomen kan worden in ons lichaam. Een te hoge bloedsuikerspiegel kan leiden tot diabetes, terwijl een ongezonde alvleesklier kan leiden tot onder andere ontstekingen en zelfs kanker.
Ziektes gerelateerd aan de alvleesklier
Ziektes gerelateerd aan de alvleesklier zijn onder andere diabetes, metabool syndroom en kanker. Daarnaast kan een niet goed functionerende alvleesklier leiden tot symptomen zoals winderigheid, ontlasting die vettig of lichtgekleurd is en onverteerde voedselresten.
Spijsverteringsfunctie van de alvleesklier
De alvleesklier speelt een belangrijke rol in de spijsvertering. Eiwitten, koolhydraten en vetten moeten afgebroken worden door enzymen om opgenomen te kunnen worden in het lichaam. Wanneer deze enzymen niet goed werken, kan dit leiden tot onvoldoende aanmaak van neurotransmitters zoals dopamine en serotonine.
Tips om de alvleesklier gezond te houden
Om de alvleesklier gezond te houden, is het belangrijk om geraffineerde suikers en granen te mijden. Eet in plaats daarvan granen die laag glycemisch zijn en volop vezels bevatten. Daarnaast is het belangrijk om industriële fructose en vetten te mijden en gezonde vetten te eten die bijdragen aan een gezonde spijsvertering.