De galblaas is een orgaan dat zich bevindt aan de rechterkant van de buik, onder de lever. Het is een peervormig orgaan en kan variëren in grootte. De galblaas is verbonden met de lever en de dunne darm door middel van de galwegen. Het bevindt zich dicht bij andere organen, zoals de maag, de pancreas en de dunne darm.
Functie van de galblaas
De belangrijkste functie van de galblaas is het opslaan van gal. Gal wordt in de lever gevormd uit cholesterol en komt tijdens het eten vrij in het lichaam. De galblaas heeft een belangrijke functie in de vetvertering. Gal helpt bij de afbraak en absorptie van vetten in het lichaam en zorgt ervoor dat vetten op een efficiënte manier verteerd worden. Wanneer voedsel de dunne darm bereikt, trekt de galblaas samen en stuwt de gal door de galwegen naar de dunne darm.
Galblaas klachten en symptomen
Galblaas klachten kunnen verschillende oorzaken hebben, zoals een tekort aan gal of een toename hiervan. Enkele van de meest voorkomende symptomen van galblaas klachten zijn pijn rechts onder de ribbenboog, klachten die toenemen bij het eten van vet voedsel, braken, licht gekleurde, vettige ontlasting, diarree, verstopping, koorts en PDS-klachten. Het is belangrijk om een arts te raadplegen als u een van deze symptomen ervaart.
Oorzaken van galblaas klachten
Er zijn verschillende mogelijke oorzaken van galblaas klachten. Een aantal risicofactoren zijn hogere leeftijd, zwangerschap, overgewicht, het eten van vet voedsel, hoge cholesterolwaarden, een ontsteking van de alvleesklier, een tumor en klachten na galblaasverwijdering. De meeste mensen die galblaas klachten ervaren, hebben last van galstenen. Deze kunnen veroorzaakt worden door een opeenhoping van cholesterol, overtollige bilirubine of galzouten. Het is belangrijk om de oorzaken van galblaas klachten vast te stellen om een goede behandeling te kunnen starten.
- Functie van de galblaas
- Galblaas klachten en symptomen
- Oorzaken van galblaas klachten
- Beschikbare testen bij galblaas klachten
- Behandeling van galblaas klachten
Galblaas klachten kunnen ernstig zijn en zonder behandeling leiden tot ernstige complicaties. Als u last heeft van galblaas klachten, is het belangrijk om zo snel mogelijk een arts te raadplegen en een behandeling te starten. Door middel van verschillende testen kan er worden vastgesteld wat de oorzaak is van de klachten en welke behandeling het meest effectief zal zijn.
Galblaasontsteking (cholecystitis)
Een galblaasontsteking kan erg vervelend zijn en vaak gepaard gaan met scherpe pijn rechtsboven in de buik. De oorzaken van een galblaasontsteking zijn verschillend, maar in 95% van de gevallen wordt het veroorzaakt door een galsteen die de afvoer van galvloeistof naar de galwegen afsluit. Het is belangrijk om op tijd de symptomen te herkennen en een diagnose te stellen.
Diagnose en behandeling
De diagnose van een galblaasontsteking kan gesteld worden op basis van lichamelijke klachten, bloedonderzoek, echografie en soms een CT-scan of MRI-scan. Als de diagnose eenmaal is gesteld, kan de behandeling beginnen. De meest voorkomende behandeling is het operatief verwijderen van de galblaas en galstenen. Als de ontsteking te acuut is, wordt de operatie meteen uitgevoerd. In andere gevallen wordt eerst de ontsteking geremd met vocht en antibiotica.
Leven zonder galblaas
Mensen kunnen zonder galblaas leven omdat de galvloeistof toch in kleine hoeveelheden via de lever afgegeven wordt aan de dunne darm. Wel kan het zijn dat er na de operatie last is van diarree. Een gezonde levensstijl kan helpen om galsteenvorming te voorkomen, hierbij zijn een gezond lichaamsgewicht, het gebruik van voldoende voedingsvezels en het eten van gezonde voeding belangrijk.
Complicaties
Het is belangrijk om op tijd een galblaasontsteking te behandelen om complicaties te voorkomen. Complicaties van een galblaasontsteking kunnen een verergering van de aandoening, pus in de galblaas, galblaaskanker, afsterven van weefsel, geelzucht, ontsteking van de alvleesklier, perforatie van de galblaas en ontsteking van het slijmvlies van de buik zijn.
Galstenen verwijderen
Als er galstenen vastzitten in de galwegen kan er een galwegonderzoek (ERCP) gedaan worden. Dit is een onderzoek waarbij de arts met een slang via uw mond naar de galwegen gaat en hier de vastzittende steen/stenen probeert te verwijderen. Nadien (het liefst binnen een aantal weken) wordt de galblaas alsnog verwijderd. Soms kan ervoor gekozen worden om een drain in de galblaas te brengen als een ERCP niet mogelijk is of als u om een bepaalde reden niet geopereerd kunt worden.
Wat zijn de oorzaken van galblaasproblemen?
Er zijn verschillende oorzaken van galblaasproblemen, waaronder galblaasontsteking en galstenen. Galblaasontsteking wordt meestal veroorzaakt door een galsteen die de af- en aanvoer van galvloeistof naar de galblaas afsluit. Galstenen zijn harde afzettingen die zich vormen in de galblaas en de af- en aanvoer van galvloeistof kunnen blokkeren. Ook de lever, die galvloeistof aanmaakt en via galkanaaltjes naar de galblaas stuurt, kan bijdragen aan galblaasproblemen.
Voor het vaststellen van galblaasproblemen zijn verschillende onderzoeken mogelijk. Zo kan er een echo gemaakt worden om galstenen en verdikkingen van de wand van de galblaas te detecteren. Daarnaast zijn CT- en MRI-scans beeldvormende onderzoeken waarbij nauwkeurige afbeeldingen van de galblaas en lever worden gemaakt in doorsneden of ‘plakjes’. Als blijkt dat de galsteen of de ontsteking niet opgelost kan worden, kan een galblaasresectie nodig zijn.
Bij een galblaasresectie wordt de galblaas en de galstenen verwijderd. Dit kan via een kijkoperatie (laparoscopie) of via een klassieke buikoperatie. Als een galsteen vastzit in de galwegen kan er een ERCP worden uitgevoerd. Dit is een endoscopie van de galwegen waarbij de arts kleine ingrepen kan uitvoeren om galstenen te verwijderen. Na een galblaasresectie kunnen patiënten last krijgen van diarree. Deze klachten verdwijnen meestal snel, omdat het lichaam zich aanpast aan de nieuwe situatie.
Andere mogelijke symptomen van galblaasproblemen zijn misselijkheid en braken, en hevige, aanhoudende pijn in de rechterbovenbuik die kan uitstralen naar het rechter schouderblad. Ook ontkleurde ontlasting en donkere urine kunnen signalen zijn dat de galwegen zijn afgesloten. Om een verminderde afvoer van galvloeistof aan te tonen, kan bilirubine gemeten worden in het bloed.
Galblaasontsteking behandeling en herstelproces
Als je last hebt van galblaasontsteking is het belangrijk om snel actie te ondernemen. De behandeling van galblaasontsteking bestaat vaak uit een operatie. Een laparoscopische galblaasoperatie is de meest voorkomende behandeling. Deze behandeling heeft als voordeel dat de snedes kleiner zijn en de hersteltijd korter is. Na de operatie kun je alles weer eten en hoef je geen dieet te volgen. Je kan wel een onbehagelijk gevoel in de buik krijgen tijdens het verwerken van normaal voedsel.
Laparoscopische galblaasoperatie
Bij een laparoscopische galblaasoperatie gaat de patiënt op dezelfde dag naar huis en is binnen twee weken volledig hersteld. Tijdens deze operatie zijn de snedes kleiner waardoor de patiënt minder pijn ervaart. Na de operatie zal de patiënt gevraagd worden om diep te ademen en kort te wandelen om de bloedcirculatie te stimuleren. Thuis kan de patiënt het herstel bevorderen door te rusten en licht lichamelijk werk te verrichten. Het is belangrijk om het advies van de arts te volgen over douchen, autorijden en werkhervatting.
Herstelproces
Na een laparoscopische galblaasoperatie zal de patiënt gedurende de eerste 2 à 3 dagen regelmatig de temperatuur meten om te controleren op koorts. Het is belangrijk om kort na de operatie te wandelen om de bloedcirculatie te stimuleren en de vorming van bloedproppen te voorkomen. De patiënt kan het normale leven binnen 7 tot 14 dagen hervatten, maar het is belangrijk om te onthouden dat pijnstillers tijdelijk veranderingen in de stoelgang kunnen veroorzaken. Het is normaal om blauwe plekken in de buurt van de snedes te hebben.
Dieet
Na de operatie hoef je als patiënt geen dieet te volgen. Wel is het aan te raden om voeding te nuttigen die vóór de operatie voor jouw lichaam goed verteerbaar was. In het begin kan het spijsverteringsstelsel wat ongemakkelijk aanvoelen bij het verwerken van normaal voedsel. Echter, nadat de spijsvertering weer op gang komt, kan de patiënt weer alles eten.