De lymfeklieren zijn een belangrijk onderdeel van het lymfestelsel, dat verschillende taken heeft zoals het afvoeren van afvalstoffen, het zorgen voor een goede afweer tegen ziektes en infecties en het reguleren van de vochtbalans in het lichaam. De lymfeklieren zijn kleine, boonvormige organen die vol zitten met witte bloedcellen, lymfocyten genaamd. Ze werken als een filter en halen afvalstoffen en vocht uit de lymfe. De schone lymfe stroomt dan verder en komt weer in het bloed terecht.
Belangrijke plekken voor lymfeklieren
Er zijn veel lymfeklieren in het lichaam, maar sommige plekken zijn belangrijker dan andere. Bijvoorbeeld, de lymfeklieren in de hals zijn belangrijk voor het schoonmaken van de lymfe uit het hoofd en de hals. De lymfeklieren in de oksels zijn belangrijk voor het schoonmaken van de lymfe uit de arm. En de lymfeklieren in de liezen zijn belangrijk voor het schoonmaken van de lymfe uit de benen en het onderlichaam. Het is belangrijk om te weten waar je lymfeklieren zitten, zodat je eventuele zwellingen of andere veranderingen in deze gebieden kunt opmerken.
Uitzaaiingen in de lymfeklieren
Bij kanker kan het voorkomen dat er uitzaaiingen ontstaan in de lymfeklieren. Dit gebeurt wanneer er kankercellen meestromen met de lymfe en op een andere plek in het lichaam terechtkomen. Meestal komen deze uitzaaiingen als eerste in de lymfeklier terecht die het dichtst bij de tumor ligt. Het is daarom belangrijk dat artsen de lymfeklieren grondig controleren als er sprake is van kanker, zodat eventuele uitzaaiingen op tijd ontdekt kunnen worden.
Lymfeklieren en lymfoedeem
Lymfoedeem is een aandoening waarbij het lymfestelsel de eiwitten en het vocht niet goed kan afvoeren, waardoor eiwitten achterblijven in de weefsels en vocht wordt aangetrokken. Dit leidt tot zwellingen, voornamelijk in de ledematen. Lymfoedeem kan het gevolg zijn van verwijdering van lymfeklieren, bijvoorbeeld na een operatie voor kanker. Het is belangrijk om lymfoedeem op tijd te behandelen om erger te voorkomen. Hierbij kan een fysiotherapeut of een gespecialiseerde lymfetherapeut helpen.
Wat zijn de functies van lymfeklieren in het lichaam?
Het lymfestelsel is verantwoordelijk voor het afvoeren van vocht en afvalstoffen uit de weefsels van het lichaam door middel van lymfevaten. De lymfeklieren zijn een belangrijk onderdeel van dit systeem en fungeren als zuiveringsstations, waarbij ziekteverwekkers zoals bacteriën en virussen onschadelijk worden gemaakt en afvalstoffen worden afgevoerd.
De lymfeklieren zijn op verschillende plaatsen in het lichaam aanwezig, waaronder de nek, oksels, liezen, langs de luchtpijp, bij de longen, bij de darmen en achter in de buikholte. Door hun strategische ligging op de plekken waar meerdere lymfevaten samenkomen, hebben ze een belangrijke rol in het filteren van lymfevocht.
Net als het bloedvatenstelsel heeft het lymfestelsel een transportfunctie, waarbij lymfevocht door het hele lichaam wordt vervoerd. Wanneer het lichaam wordt blootgesteld aan ziekteverwekkers, zoals bacteriën of virussen, worden ze opgevangen door het lymfestelsel en naar de lymfeklieren getransporteerd om daar onschadelijk te worden gemaakt.
Lymfevocht neemt ook afvalstoffen op uit de weefsels van het lichaam, zoals eiwitten en vetten, en transporteert deze naar de lymfeklieren om te worden verwerkt en afgevoerd. Hierdoor hebben de lymfeklieren naast hun beschermende functie ook een belangrijke rol in het handhaven van de vocht- en ionenbalans in het lichaam.
Al met al spelen lymfeklieren dus een cruciale rol in het lymfestelsel en daarmee in het afvoeren van afvalstoffen en het bestrijden van ziekteverwekkers om ons lichaam gezond te houden.
Wat zijn de oorzaken van opgezette lymfeklieren en wanneer moet je naar de dokter gaan?
Opgezette lymfeklieren, ook wel ontstoken, vergrote of verdikte lymfeklieren genoemd, komen vaak voor als gevolg van een infectie of ontsteking. Ze bevinden zich in het lymfestelsel, een netwerk van lymfevaten en lymfeklieren die afvalstoffen uit het lichaam verwijderen. De lymfestelsel bestaan uit honderden lymfeklieren en bevinden zich op verschillende plaatsen in het lichaam. De meeste voorkomende locatie van opgezette lymfeklieren is de nek.
Oorzaken van opgezette lymfeklieren
Opgezette lymfeklieren kunnen worden veroorzaakt door verschillende ziektes of aandoeningen zoals ontstoken amandelen, de ziekte van Pfeiffer, oorontsteking, verkoudheid en lymfeklierkanker. Bijna altijd zijn opgezette lymfeklieren ongevaarlijk en verdwijnen ze weer na het bestrijden van de infectie of ontsteking.
Symptomen van opgezette lymfeklieren
De meest voorkomende symptomen van opgezette lymfeklieren zijn vergrote lymfeklieren, pijn op de plek van de lymfeklieren, warmte op de plek van de lymfeklieren, voelbare lymfeklieren aan één of beide kanten van de nek, en snel opzwellen en weer afnemen van lymfeklieren in de nek.
Wanneer naar de dokter gaan?
Meestal zijn opgezette lymfeklieren dus onschuldig, maar in sommige gevallen is het verstandig om contact op te nemen met uw huisarts. Neem contact op met uw huisarts wanneer u langer dan twee weken last heeft van opgezette lymfeklieren, opgezette lymfeklieren heeft in de nek zonder dat u ziek bent, veel afvalt, ‘s nachts veel zweet terwijl uw lymfeklieren opgezwollen zijn, koorts heeft die langer duurt dan vijf dagen terwijl uw lymfeklieren opgezwollen zijn, steeds zieker wordt, erg moe bent en dit niet weg gaat, de opgezette lymfeklier hard aanvoelt of op meer plekken opgezette lymfeklieren heeft.
De ziekte van Hodgkin
Lymfeklierkanker wordt ook wel de ziekte van Hodgkin genoemd. Het is een vorm van kanker die begint in de lymfocyten, een type witte bloedcellen. Symptomen van de ziekte van Hodgkin zijn onder andere opgezette lymfeklieren die niet meer kleiner worden.
Wat zijn de verschillende soorten lymfeklieren in het menselijk lichaam?
Het lymfevatenstelsel is een belangrijk onderdeel van het menselijk lichaam dat fungeert als een drainagesysteem. Het bestaat uit organen, vaten en weefsels waarin lymfe en lymfocyten worden getransporteerd. Lymfevaten gaan over in lymfebanen die uiteindelijk samenkomen in lymfeklieren. Deze klieren bevinden zich vooral in de hals, buikholte, sleutelbeen, oksels en liezen.
Lymfocyten zijn cellen die in de lymfe aanwezig zijn en tot de leukocyten behoren. Deze cellen spelen een belangrijke rol bij de afweer in het menselijk lichaam. Er zijn verschillende soorten lymfocyten zoals T-lymfocyten, B-lymfocyten en cytotoxische T-cellen. Ze zijn betrokken bij het detecteren van lichaamsvreemde stoffen of antigenen.
Helaas kunnen er afwijkingen optreden in de lymfeklieren. Een voorbeeld hiervan is lymfangitis, waarbij een lymfevat ontstoken raakt en er een rode streep ontstaat over de hand of het onderbeen. Bij sommige operaties voor kanker, zoals borstkanker, kan het nodig zijn om een groot aantal lymfeklieren weg te nemen. Dit kan de lymfeafvoer verstoren, waardoor er een permanente ophoping van vocht ontstaat die ook wel lymfoedeem wordt genoemd.
Tot slot is het belangrijk om te weten dat lymfeklieren ook betrokken kunnen zijn bij uitzaaiingen van kanker. Kankercellen kunnen zich soms via de lymfebanen verspreiden en uitzaaiingen veroorzaken in de lymfeklier. Het eerste station waarnaar een maligniteit zich verspreidt, wordt de schildwachtklier genoemd.
Het is dus van belang om de gezondheid van de lymfeklieren in de gaten te houden en eventuele afwijkingen tijdig te behandelen.