Als de wens bestaat om een achternaam te wijzigen, dient men nauwkeurig de geldende regelgeving en de specifieke voorwaarden te volgen zoals die zijn opgesteld in het Besluit geslachtsnaamswijziging. Voor zowel minderjarigen als meerderjarigen zijn de criteria helder omkleed. Elk verzoek wordt strikt individueel beoordeeld.
In het bijzonder geldt dat, ongeacht de situatie, de achternaam die ter vervanging wordt voorgesteld ‘zoveel mogelijk dient te lijken op de huidige achternaam’ of minstens een directe link met de familie moet hebben. Een volledige verandering naar een geheel niet-verwante naam is alleen mogelijk onder uitzonderlijke omstandigheden, wanneer er geen andere opties zijn, zoals aangegeven in “artikel 1, eerste lid, onder d” van het Besluit. Dit is vooral relevant wanneer de achternaam een fout bevat, zoals een onjuiste spelling die historisch is ingevoerd en niet overeenkomt met de juiste geslachtsnaam.
Achternaam wijzigen aanvraagprocedure
Om uw achternaam te wijzigen, dient u een formeel verzoek in bij het ministerie van Veiligheid en Justitie. Gebruik het officiële aanvraagformulier, beschikbaar via de website van Dienst Justis, om uw aanvraag te starten. Het ministerie zal na de aanvraag een bevestiging sturen en u informeren over de vervolgstappen. “Van het ministerie ontvangt u gedetailleerde instructies over de procedure en benodigde documentatie”, aldus een woordvoerder van Dienst Justis.
De behandeling van uw verzoek houdt onder meer in dat het ministerie advies vraagt aan Publiekszaken van uw gemeente. De besluitvorming duurt doorgaans 10 maanden. Na goedkeuring worden uw gegevens bijgewerkt in de Basisregistratie Personen (BRP) en uw geboorteakte. Belangrijk om te onthouden is dat u na de naamswijziging ook officiële documenten zoals uw paspoort en rijbewijs moet vernieuwen om inconsistenties te voorkomen.
Regels en wetten omtrent het wijzigen van achternaam
Het wijzigen van een achternaam in Nederland is gebonden aan strikte regels en wetten, zoals vastgelegd in het Besluit geslachtsnaamswijziging. Deze regelgeving maakt een onderscheid tussen minderjarigen en meerderjarigen. Voor meerderjarigen worden specifieke situaties benoemd waarin achternaamswijziging toegestaan is. Een van deze omstandigheden is wanneer de naamswijziging een positieve impact kan hebben op de inburgering van de persoon, vooral als deze het Nederlanderschap recentelijk heeft verkregen.
Voor minderjarigen geldt dat de wettelijke vertegenwoordiger, iemand die het ouderlijk gezag heeft, de aanvraag moet indienen. Hierbij is de instemming van het kind verplicht zodra deze de leeftijd van 12 jaar bereikt. “De eenheid van naam binnen een gezin is cruciaal wanneer het gaat om de naamswijziging van minderjarigen,” stelt de wet, wat inhoudt dat alle kinderen binnen hetzelfde gezin dezelfde achternaam moeten dragen indien de wijziging wordt doorgevoerd.
Kun je gratis je achternaam veranderen?
In Nederland is het mogelijk je achternaam gratis te wijzigen, maar dit is gebonden aan strikte voorwaarden. De kosten voor een reguliere naamswijziging kunnen oplopen tot 835 euro, inclusief administratieve lasten en de afgifte van een nieuwe geboorteakte. Gratis wijziging is echter voorbehouden aan specifieke, ernstige situaties, zoals die waarin de aanvrager diepgaande psychische hinder ondervindt of direct betrokken is bij een familie- of ex-partner die veroordeeld is voor een misdrijf.
“De overheid erkent dat in uitzonderlijke omstandigheden een naamswijziging essentieel kan zijn voor het welbevinden van de aanvrager,” legt een specialist van het ministerie van Justitie en Veiligheid uit. Omdat er in dergelijke gevallen vaak sprake is van een significante emotionele of veiligheidsoverweging, worden de normale tarieven niet in rekening gebracht. Een succesvolle aanvraag vereist echter gedetailleerde documentatie en overtuigend bewijs van de noodzaak van deze wijziging.
Achternaam wijzigen naar die van je moeder: Hoe doe je dat?
Het veranderen van een achternaam naar die van de moeder kan onder bepaalde voorwaarden. Cruciaal is dat de aanvrager het ouderlijk gezag bezit en het kind jonger dan 18 jaar is. Dienst Justis oordeelt of de aanvraag wordt goedgekeurd, waarbij nederlanderschap of een legale status van het kind essentieel zijn. Daarnaast moet er sprake zijn van een gewijzigde gezinsituatie, zoals het beëindigen van een huwelijk of een samenwoonrelatie met de andere ouder. “Toestemming van de niet-verzoekende ouder is vaak vereist, tenzij via de rechter anders wordt beslist”, aldus een specialist van Dienst Justis.
Verder is het belangrijk dat de moeder al een significant langere tijd alleen voor het kind heeft gezorgd om als enige voogd erkend te worden. Indien het kind al 12 jaar of ouder is, moet hij of zij ook instemmen met de achternaamwijziging. Als alternatief kan een verzoek tot naamswijziging ingediend worden tijdens een gerechtelijke procedure, waar geen verdere goedkeuring van Dienst Justis vereist is.
Kan ik mijn achternaam laten veranderen?
De mogelijkheid om een achternaam te wijzigen is gebonden aan strikte voorwaarden en processen. Het is een optie die vooral overwogen wordt in specifieke situaties zoals huwelijk, echtscheiding, het erkennen van een kind, of andere familiegerelateerde veranderingen. In bepaalde gevallen moet men rechtstreeks naar de rechter stappen, zoals bij het aanvragen van gezamenlijk ouderlijk gezag met een nieuwe partner of het ongedaan maken van erkenning van het kind.
Via de gemeente kunnen dubbele achternamen worden aangevraagd sinds de wetswijziging van 2016, tot de deadline van 1 januari 2025. Dit is alleen mogelijk voor kinderen geboren na deze datum en geldt automatisch voor alle jongere broers en zussen binnen dezelfde familie. “Het houdt gezinnen samen in naam en geeft kinderen een gevoel van verbondenheid met beide ouders,” stelt een expert op het gebied van familierecht.
Wat kost het om je naam te veranderen?
Voor het wijzigen van een voornaam worden in Nederland verscheidene kosten in rekening gebracht. Allereerst is er het griffierecht, dat in 2024 is vastgesteld op €320. Dit bedrag dient betaald te worden aan de rechtbank om je verzoek in behandeling te nemen. Naast deze kosten zijn er de uitgaven voor een advocaat, die noodzakelijk zijn voor het opstellen van het juiste juridische documentatie en het indienen van het verzoek bij de rechtbank.
De totale kosten variëren dus afhankelijk van de advocaatkosten, maar het griffierecht vormt een vast onderdeel van de uitgaven. Daarnaast kunnen er bijkomende kosten ontstaan door het aanvragen van benodigde documenten, zoals een uittreksel uit het gemeenteregister en een kopie van je geboorteakte. Deze zijn nodig om je verzoek te ondersteunen. Voor de exacte kosten van deze bijkomende documentatie is het raadzaam om dit bij je lokale gemeente op te vragen.