Vitamine B12 is een belangrijke voedingsstof die ons lichaam nodig heeft voor verschillende functies. Het is essentieel voor het aanmaken van rode bloedcellen, het functioneren van het zenuwstelsel en een normale werking van het immuunsysteem, het hart-en vaatstelsel en het maag-darmstelsel. Maar waar zit vitamine B12 eigenlijk in?
Voedingsbronnen van vitamine B12
Vitamine B12 is alleen aanwezig in dierlijke producten zoals vlees, vis en eieren. Vegetariërs en veganisten krijgen vaak het advies om vitamine B12 aanvullend te slikken of producten te eten waar de vitamine aan is toegevoegd. De dagelijkse hoeveelheid vitamine B12 volgens het Voedingscentrum is voor een volwassene 2,8 microgram (mcg of µg). Het is belangrijk om voldoende vitamine B12 binnen te krijgen om een tekort te voorkomen.
Voedingsmiddelen met veel vitamine B12
Er zijn verschillende voedingsmiddelen die veel vitamine B12 bevatten, zoals lever, mosselen, sardines, makreel, haring, forel, koolvis, zalm, kaas, kabeljauw, biefstuk, mozzarella, camembert, ei, tong, ansjovis, kwark en kip. Door regelmatig deze voedingsmiddelen te eten, kan je ervoor zorgen dat je voldoende vitamine B12 binnenkrijgt.
Symptomen van een B12-tekort
Een tekort aan vitamine B12 kan leiden tot verschillende klachten zoals vermoeidheid, duizeligheid, tintelingen in handen en voeten, geheugenproblemen en depressie. Het is daarom belangrijk om op tijd de juiste hoeveelheid vitamine B12 binnen te krijgen om deze klachten te voorkomen.
Symptomen van Vitamine B12-tekort en Behandeling
Een tekort aan vitamine B12 kan verschillende oorzaken hebben en leiden tot diverse symptomen. Mensen kunnen last krijgen van tintelingen en een dof gevoel in handen en voeten, coördinatieproblemen en psychische stoornissen. Andere symptomen zijn een gebrek aan eetlust, diarree, gewichtsverlies, een branderige tong en een slap en moe gevoel. Het is belangrijk om te weten dat de behandeling van een vitamine B12-tekort afhankelijk is van de oorzaak en de ernst van de klachten.
Behandeling van Vitamine B12-tekort
De behandeling van een vitamine B12-tekort is afhankelijk van de oorzaak en de ernst van de klachten. Als er geen of erg weinig productie van intrinsic factor is, wordt vitamine B12 meestal via een injectie toegediend die direct in het bloed wordt opgenomen. Als er wel voldoende intrinsic factor wordt aangemaakt door het maagslijmvlies, dan kan extra inname van vitamine B12 voldoende zijn. Het is raadzaam om contact op te nemen met een huisarts wanneer er symptomen optreden die wijzen op een mogelijk vitamine B12-tekort.
Oorzaken van Vitamine B12-tekort
Er zijn verschillende oorzaken van een vitamine B12-tekort. Een vitamine B12-tekort kan het gevolg zijn van pernicieuze anemie, verminderde inname van vitamine B12 of een operatie aan de dunne darm. Daarnaast kan een vitamine B12-tekort ook veroorzaakt worden door medicijngebruik, een maagoperatie waarbij (een groot deel) van de maag verwijderd wordt en verminderde maagzuurproductie. Ook vegetariërs en veganisten hebben een verhoogde kans op een vitamine B12-tekort.
Diagnose en Bloedonderzoek
Door middel van bloedonderzoek kan de arts het vitamine B12 gehalte bepalen. Bij een tekort aan vitamine B12 kunnen aanvullende onderzoeken en/of een kijkonderzoek van de maag (gastroscopie) nodig zijn om de oorzaak van het tekort vast te stellen. Het is belangrijk om regelmatig het vitamine B12-gehalte te laten controleren wanneer er sprake is van een risicofactor of wanneer klachten optreden.
Voeding en Voedingssupplementen
Wanneer het vitamine B12-tekort veroorzaakt wordt door een ongezonde of eenzijdige voeding, is het belangrijk om de voeding aan te passen. Vitamine B12 zit voornamelijk in dierlijke producten zoals vlees, eieren en zuivelproducten. Mensen die geen dierlijke producten/vlees eten, zoals vegetariërs of veganisten, wordt aangeraden om vitamine B12 in te nemen via een voedingssupplement. Zo kan voorkomen worden dat een tekort aan vitamine B12 ontstaat.
Vitamine B12-tekort bij kinderen: oorzaken en symptomen
Er zijn verschillende oorzaken voor een tekort aan vitamine B12 bij kinderen. De belangrijkste oorzaken zijn een tekort aan vitamine B12 in de voeding, problemen met de opname van deze vitamine in het lichaam en een tekort aan het eiwit transcobalamine. Dit kan leiden tot het vitamine B12-deficiëntie syndroom, waarbij één of meerdere klachten ontstaan als gevolg van dit tekort.
Een andere term voor vitamine B12 is cobalamine. Een tekort aan vitamine B12 wordt daarom ook wel cobalamine deficiëntie genoemd. Vitamine B12 komt via voeding het lichaam binnen door het eten van vlees, vis, eieren en melkproducten.
De symptomen van een vitamine B12 tekort bij kinderen kunnen variëren van vermoeidheid en duizeligheid tot bloedarmoede en neurologische problemen. Het kan maanden of zelfs jaren duren voordat een tekort aan vitamine B12 zorgt voor het ontstaan van een vitamine B12 deficiëntie.
Kinderen en volwassenen die een veganistisch of vegetarisch dieet volgen en geen vlees, vis, eieren en melk eten, lopen een grotere kans om een vitamine B12 tekort te hebben. Ook kinderen met een moeder met een onbehandelde vitamine B12 tekort hebben een grotere kans op het ontwikkelen van een tekort, vooral als ze uitsluitend met borstvoeding worden gevoed.
Een auto-immuunziekte, anorexia en bloedarmoede bij kinderen en volwassenen kunnen ook leiden tot een tekort aan vitamine B12 in het lichaam. Om voldoende vitamine B12 binnen te krijgen hebben volwassen mannen en vrouwen dagelijks minimaal 2,8 microgram vitamine B12 nodig, baby’s krijgen bij de geboorte ongeveer 25 microgram van de moeder mee, wat voldoende is voor het eerste levensjaar.
Vitamine B12 in welke vissoorten zit het meest
Vitamine B12 is een essentiële vitamine die nodig is voor de aanmaak van rode bloedcellen en het functioneren van het zenuwstelsel. Een tekort aan vitamine B12 kan leiden tot verschillende gezondheidsproblemen, zoals duizeligheid, bloedarmoede en neuropathie. Gelukkig is deze vitamine te vinden in verschillende soorten voedsel, waaronder vis.
Vissoorten met hoog vitamine B12-gehalte
- Lever: Lever van verschillende vissoorten bevat veel vitamine B12. Met name de lever van kabeljauw en schelvis bevat hoge hoeveelheden van deze vitamine.
- Nori: Nori is een zeewier dat vaak wordt gebruikt bij sushi. Het bevat niet alleen veel vitamine B12, maar ook andere belangrijke voedingsstoffen zoals ijzer en magnesium.
- Mosselen: Mosselen zijn niet alleen lekker, maar ook rijk aan vitamine B12. Daarnaast zijn mosselen ook een goede bron van eiwitten en gezonde vetten zoals omega 3 en omega 6.
- Sardines: Sardines zijn kleine visjes die veel worden gegeten in mediterrane landen. Ze zijn niet alleen rijk aan vitamine B12, maar ook aan andere belangrijke voedingsstoffen zoals calcium en fosfor.
- Makreel: Makreel is een vette vissoort die veel vitamine B12 bevat. Daarnaast is makreel ook een goede bron van omega 3-vetzuren, die belangrijk zijn voor een gezond hart.
De voedingswaarde van vis
De voedingswaarde van vis kan verschillen per soort en kan afhankelijk zijn van factoren zoals de manier van bereiding en de herkomst van de vis. Het is daarom belangrijk om te kiezen voor vis die op een duurzame manier is gevangen en niet is blootgesteld aan schadelijke stoffen zoals kwik en dioxines. Naast vitamine B12 bevat vis ook andere belangrijke voedingsstoffen zoals eiwitten, gezonde vetten en mineralen zoals ijzer en calcium.
Risico’s bij het eten van vis
Hoewel vis veel gezondheidsvoordelen heeft, zijn er ook risico’s verbonden aan het eten van vis. Zo kunnen bepaalde vissoorten virussen en algen bevatten, zoals mosselen. Daarnaast kan de haringworm voorkomen in haring en kan de kwaliteit van gekweekte vissoorten wisselend zijn. Het is daarom belangrijk om goed op te letten bij het kopen en bereiden van vis.
Duurzaamheid van vis
De duurzaamheid van vis is een belangrijk thema in de huidige maatschappij. Er zijn gelukkig steeds meer vissoorten die op een duurzame manier worden gevangen, waarbij rekening wordt gehouden met de impact op het milieu en het behoud van de vispopulatie. Het MSC-keurmerk geeft aan dat de vis op een duurzame manier is gevangen en kan daarom helpen bij het maken van een goede keuze. Zo is koolvis nog niet overbevist en heeft bijna alle aangeboden koolvis het MSC-keurmerk. Ook kan het kiezen voor wilde zalm in plaats van gekweekte zalm een duurzamere keuze zijn.